KATECHEZA WYGŁOSZONA PODCZAS AUDIENCJI GENERALNEJ 24 WRZEŚNIA 1997 ROKU

Maryja jest Matką ludzkości w porządku łaski. Sobór Watykański II podkreśla tę rolę Maryi, wiążąc ją z Jej udziałem w Odkupieniu dokonanym przez Chrystusa.
Maryja „stała się tu na ziemi, z postanowienia Opatrzności Bożej, Matką ‒ Żywicielką Boskiego Odkupiciela, w sposób szczególny przed innymi szlachetną towarzyszką i pokorną służebnicą Pana”.
Tymi słowami Konstytucja Lumen gentium pragnie należycie uwypuklić fakt, że Maryja była ściśle związana z odkupieńczym dziełem Chrystusa, stając się „w sposób szczególny szlachetną towarzyszką” Zbawiciela. Przez gesty typowe dla każdej matki, poczynając od najprostszych aż po najtrudniejsze, Maryja współpracuje dobrowolnie z dziełem Zbawienia ludzkości, pozostając w głębokiej i trwałej harmonii ze swoim Boskim Synem.
Sobór podkreśla także, że ta współpraca Maryi opierała się na ewangelicznych cnotach posłuszeństwa, wiary, nadziei i miłości oraz że dokonała się pod działaniem Ducha Świętego. Przypomina też, że właśnie dzięki tej współpracy Maryja otrzymała dar powszechnego macierzyństwa duchowego: zjednoczona z Chrystusem w dziele Zbawienia, które jest także duchowym odrodzeniem ludzkości, staje się Matką wszystkich ludzi odrodzonych do nowego życia. Stwierdzając, że Maryja jest dla nas „Matką w porządku łaski”, Sobór podkreśla, że Jej macierzyństwo nie ogranicza się tylko do uczniów, jakby mogło wynikać z zawężonej interpretacji słów Jezusa wypowiedzianych na Kalwarii: „Niewiasto, oto syn Twój” (J 19,26). Tymi słowami bowiem Ukrzyżowany ustanowił głęboką wewnętrzną więź między Maryją a umiłowanym uczniem, który jest postacią typologiczną o znaczeniu
powszechnym, zamierzając w ten sposób dać Ją jako Matkę wszystkim ludziom. Z innej strony, powszechne oddziaływanie odkupieńczej ofiary i świadome współdziałanie Maryi z Ofiarą Chrystusa nie pozwala na jakiekolwiek ograniczenie zasięgu Jej macierzyńskiej miłości. Maryja spełnia tę macierzyńską misję w kontekście swojej szczególnej relacji
z Kościołem. Otaczając opieką każdego chrześcijanina, a właściwie każdego człowieka, prowadzi wiarę Kościoła ku coraz głębszemu przyjęciu Słowa Bożego, podtrzymując jego nadzieję, ożywiając miłość i braterską komunię, pobudzając apostolski dynamizm.
Podczas swego ziemskiego życia Maryja przez bardzo krótki czas mogła sprawować swoje duchowe macierzyństwo wobec Kościoła. Ta Jej funkcja objawiła się jednak w całej pełni po wniebowzięciu i będzie trwała przez wieki aż do końca świata. Sobór stwierdza jednoznacznie: „To zaś macierzyństwo Maryi w ekonomii łaski trwa nieustannie ‒ poczynając od aktu zgody, którą przy zwiastowaniu wiernie wyraziła i którą zachowała bez wahania pod Krzyżem ‒ aż do wiekuistego dopełnienia się zbawienia wszystkich wybranych”. Wszedłszy do wiekuistego Królestwa Ojca, Maryja jest bliżej swojego Boskiego Syna
i ‒ tym samym ‒ każdego z nas, może zatem sprawować w Duchu Świętym i w sposób bardziej skuteczny funkcję Matki-Orędowniczki, powierzoną Jej przez Opatrzność Bożą.
Ojciec niebieski zechciał postawić Maryję blisko Chrystusa, w komunii z Tym, który „zbawiać na wieki może całkowicie tych, którzy przez Niego zbliżają się do Boga, bo zawsze żyje, aby się wstawiać za nimi” (Hbr 7,25): z kapłańskim wstawiennictwem Odkupiciela zechciał połączyć macierzyńskie orędownictwo
Maryi. Funkcję tę spełnia Ona dla dobra tych, którzy są w niebezpieczeństwie i potrzebują pomocy doczesnej, a zwłaszcza zbawienia wiecznego: „Dzięki swej macierzyńskiej miłości opiekuje się braćmi Syna swego, pielgrzymującymi jeszcze i narażonymi na trudy
i niebezpieczeństwa, póki nie zostaną doprowadzeni do szczęśliwej ojczyzny. Dlatego to do Błogosławionej Dziewicy stosuje się w Kościele tytuły: Orędowniczki, Wspomożycielki, Pomocnicy, Pośredniczki”.
Określenia te, ukształtowane przez wiarę chrześcijańskiego Ludu, pomagają lepiej zrozumieć naturę oddziaływania Matki Chrystusa w życiu Kościoła i poszczególnych wiernych.
Tytuł Orędowniczki pochodzi od św. Ireneusza. Mówiąc o nieposłuszeństwie Ewy i posłuszeństwie Maryi, stwierdza on, że w chwili zwiastowania „Maryja Panna stała się Orędowniczką” Ewy. Istotnie, swoim „tak” Maryja stanęła w obronie Prarodzicielki i uwolniła ją od skutków jej nieposłuszeństwa, stając się przyczyną zbawienia dla niej i dla całego rodzaju ludzkiego.
Maryja spełnia swoje zadanie Orędowniczki we współpracy zarówno z Duchem Pocieszycielem, jak i z Tym, który na Krzyżu wstawiał się za swoimi prześladowcami (por. Łk 23,34) i którego Jan nazywa naszym „Rzecznikiem wobec Ojca” (por. 1 J 2,1). Jako Matka, Maryja broni swoich dzieci i osłania je przed szkodliwymi skutkami ich własnych grzechów.
Chrześcijanie wzywają Maryję jako Wspomożycielkę, uznając Jej macierzyńską miłość, która dostrzega potrzeby dzieci i gotowa jest spieszyć im z pomocą, zwłaszcza wówczas gdy stawką jest ich wieczne zbawienie.
Przekonanie, że Maryja jest bliska tym, którzy cierpią i są narażeni na poważne niebezpieczeństwa, kazało wiernym wzywać Ją jako Wspomożycielkę. To samo ufne przeświadczenie wyraża najstarsza modlitwa maryjna w słowach: „Pod Twoją obronę uciekamy się, Święta Boża Rodzicielko: naszymi prośbami racz nie gardzić w potrzebach naszych, ale od wszelakich złych przygód racz nas zawsze wybawiać, Panno chwalebna
i błogosławiona!”.
Jako Matka i Pośredniczka, Maryja przedstawia Chrystusowi nasze pragnienia i prośby i przekazuje nam Boże dary, wstawiając się nieustannie za nami. ■